Selectief mutisme bij kinderen

Spring naar: Symptomen Prevalentie en oorzaken Behandeling

Selectief mutisme is een angststoornis bij kinderen die wordt gekenmerkt door het onvermogen van een kind om effectief te spreken en te communiceren in sociale situaties. Kinderen met selectief mutisme beginnen niet met spraak en reageren niet wederkerig wanneer ze worden aangesproken door anderen in sociale omgevingen. Dit kan voorkomen in situaties waarbij zowel kinderen als volwassenen betrokken zijn.

Kinderen met selectief mutisme kunnen duidelijk en effectief communiceren in omgevingen waar ze zich prettig, veilig en kalm voelen. Deze kinderen spreken thuis in aanwezigheid van naaste familieleden of met goede vrienden.

Selectief mutisme begint meestal voordat een kind vijf jaar oud is, maar komt mogelijk pas onder klinische aandacht als het kind naar school gaat, waar er een toename is in sociale interacties en prestatietaken. Kinderen met selectief mutisme hebben moeite met hardop lezen, spreken voor de klas of werken in grote groepen. Hierdoor kan school aanvoelen als een oefening in overleven op een goede dag.

Symptomen van selectief mutisme

Selectief mutisme wordt gekenmerkt door een gebrek aan spraak in bepaalde situaties en kan het sociaal en academisch functioneren verstoren:

Consequent niet spreken in specifieke sociale situaties waarin er een verwachting is om te spreken, ondanks het spreken in andere situaties.
Interfereert met educatieve of beroepsprestaties of met sociale communicatie.
Duurt minimaal een maand - niet beperkt tot de eerste maand van school.
Het niet spreken is niet te wijten aan een gebrek aan kennis over of comfort met de gesproken taal.¹

Andere symptomen van selectief mutisme kunnen de volgende zijn:

weten of het serotoninesyndroom heeft

overmatige verlegenheid
sociale onthouding
angst voor schaamte voor een groep
vastklampen aan zorgverleners
driftbuien
oppositioneel gedrag
dwangmatige eigenschappen
negativiteit.

prevalentie

Selectief mutisme is een relatief zeldzame aandoening. Volgens de DSM-5 varieert het optreden van deze aandoening tussen 0,03% en 1%, afhankelijk van de instelling.²Selectief mutisme komt vaker voor bij kinderen dan bij volwassenen, maar lijkt niet te variëren op basis van geslacht of ras/etniciteit. De gemiddelde leeftijd waarop de ziekte begint is vóór vijf jaar, maar bij veel kinderen wordt de diagnose pas gesteld als ze naar school gaan.

Oorzaken van selectief mutisme

Aangezien selectief mutisme vrij zeldzaam is, zijn de risicofactoren niet goed bekend. Er zijn een paar triggers die aan de stoornis kunnen worden gekoppeld:

Temperamentele factoren: Let op gedragsremming, negatief affect en ouderlijke voorgeschiedenis van verlegenheid, sociaal isolement en sociale angst. Kinderen met de diagnose selectief mutisme kunnen ook receptieve taalproblemen hebben.
Milieu problemen:Ouders die sociale inhibitie vertonen, modelleren het gedrag van kinderen. Overmatig controlerend of overbezorgd gedrag van de kant van de ouders kan ook een risico zijn.
Genetica:Vanwege de overlap met sociale angst, kan er een gedeelde genetische component zijn tussen de twee aandoeningen.³

Comorbiditeit met andere aandoeningen

De meest voorkomende comorbiditeit voor selectief mutisme is met andere angststoornissen, waaronder sociale fobie, separatieangststoornis en specifieke fobie.

Functionele gevolgen van selectief mutisme

Selectief mutisme kan op een aantal manieren een negatieve invloed hebben op kinderen, aangezien kinderen met deze stoornis moeite hebben om deel te nemen aan wederzijdse sociale interacties, deel te nemen aan discussies en activiteiten in de klas en er niet in slagen hun behoeften buitenshuis te doen gelden.

Selectief mutisme kan leiden tot de volgende functionele beperkingen:

Academische problemen:Wanneer kinderen met selectief mutisme niet praten over hun worstelingen of gebrek aan begrip in de klas (of met huiswerk), kunnen ze academisch achterop raken.
Sociale onthouding:Kinderen met selectief mutisme hebben in sommige situaties moeite om wederzijdse sociale interacties aan te gaan, en dit maakt het moeilijk om vrienden te maken en te behouden.
Negatief zelfbeeld,
Sociale angst.

symptomen van depressie bij vrouwen

Behandeling van selectief mutisme

Behandeling van selectief mutisme kan een combinatie van psychotherapie en medicatie inhouden, hoewel psychotherapie over het algemeen de eerste aanbeveling is. Sommige kinderen met selectief mutisme hebben een gelijktijdig voorkomende spraak- en taalstoornis. Hoewel dit niet altijd het geval is, is het een goed idee om een spraak- en taalonderzoek te laten doen om communicatiestoornissen uit te sluiten.

Gedragsstrategieën en cognitieve gedragstherapie (CGT) zijn de meest breed gedragen therapeutische behandelingen voor selectief mutisme. Door gebruik te maken van een breed scala aan strategieën die gericht zijn op het verminderen van de angst onder het gedrag, helpen deze therapeutische interventies kinderen om geleidelijk meer spraakgedrag te ontwikkelen.

Gedragsinterventies moeten worden afgestemd op het specifieke kind, maar voorbeelden kunnen zijn:

Beheer van onvoorziene gebeurtenissen– positieve bekrachtiging voor verbaal gedrag, van fluisteren en wijzen naar hardop verbaliseren
vormgeven– versterking is voorzien voor benaderingen van het gewenste gedrag
Stimulus vervaagt– geleidelijk toenemen van het aantal mensen en plaatsen waar spraak wordt beloond
desensibilisatie– Kinderen worden geleidelijk blootgesteld aan situaties waarin spraak wordt verwacht, maar krijgen emotionele steun en begeleiding met ontspanningsoefeningen om hen te helpen er doorheen te werken
Cognitieve herkadering– kinderen wordt geleerd om angstige, hoewel patronen te herkennen en met positieve alternatieve gedachten te komen
Sociale vaardigheden- in zowel groepen als in individueel werk kunnen kinderen sociale interactievaardigheden oefenen om anticiperende angst in verband met het aangaan van wederzijdse interacties te verminderen. Voorbeelden zijn onder meer in en uit groepen glippen, een spelende groep betreden en non-verbale communicatie gebruiken en begrijpen (bijv. oogcontact, lichaamstaal.)

Het opbouwen van eigenwaarde door middel van gesprekstherapie en het aangaan van interessegebieden kan ook gunstig zijn voor kinderen met selectief mutisme. Het is belangrijk om het voorbeeld van het kind te volgen en groepen en klassen te vinden die interesse hebben. Hierdoor zullen kinderen zich meer op hun gemak voelen in een nieuwe omgeving.

Hoewel het soms lijkt alsof het gedrag van kinderen met selectief mutisme opzettelijk van aard is, wordt het gedreven door angst. Vroegtijdige behandeling kan kinderen met selectief mutisme helpen om vaker te leren spreken en daardoor hun academische en sociale resultaten te verbeteren.

Artikelbronnen

Amerikaanse Psychiatrische Vereniging,Diagnostische en statistische handleiding voor psychische stoornissen, vijfde editie, American Psychiatric Publishing, Washington, D.C., 2013: pagina's 195-197.
ibid .
Ibid.

Laatst bijgewerkt: 26 sep. 2018